Sáng ngày 11/03 mình đọc được một bài báo về hiện tượng “siêu mặt trăng” và những dự đoán về các ảnh hưởng của nó với trái đất. Một số các nhà khoa học cho rằng, “siêu mặt trăng” có thể gây ra động đất, những cơn bão cực mạnh và khiến núi lửa phun trào. Và đến chiều cùng ngày, mình tiếp tục chứng kiến nước Nhật phải hứng chịu trận động đất mạnh 8,9 độ richter, gây sóng thần cao đến 10m, thiệt hại là rất lớn. Vậy liệu hiện tượng “siêu mặt trăng” có ảnh hưởng đến trái đất hay không? Hay những trận động đất gần đây chỉ là do một đợt vận động mới của hành tinh chúng ta?


Liệu "siêu mặt trăng" có ảnh hưởng tới trái đất?

Đầu tiên hãy tìm hiểu về hiện tượng “siêu mặt trăng”. Vào ngày 19/03 tới đây, mặt trăng và trái đất sẽ ở gần nhau nhất trong vòng 19 năm qua. Vào thời điểm này, mặt trăng sẽ sáng hơn, lớn hơn bình thường, nên còn được gọi là “siêu mặt trăng”. Theo trang Life's Little Mysteries, khi hiện tượng “siêu mặt trăng” xảy ra, trái đất và mặt trăng sẽ cách nhau 356.577km và lực hấp dẫn của “chị Hằng” sẽ gây ra hỗn loạn trên trái đất. Nhà chiêm tinh học người Mỹ Richard Nolle, người nghĩ ra cụm từ “siêu mặt trăng” vào năm 1979 tin rằng, hiện tượng này có quan hệ với các thảm họa tự nhiên. Tuy nhiên, vẫn có rất nhiều nhà khoa học cho rằng "siêu mặt trăng" chỉ khiến mức thủy triều ở trái đất thay đổi mà thôi.

Tiếp theo, chúng ta hãy điểm lại những thảm họa thiên nhiên được cho rằng có liên quan đến hiện tượng “siêu mặt trăng” đã xảy ra trong lịch sử.

Năm 1955

Ngày 25-26/05/1955, có ít nhất 46 cơn lốc xoáy đã quét qua 7 bang của Mỹ, 2 trong số đó được đánh giá là mạnh cấp F5, cấp mạnh nhất với tốc độ gió có thể lên đến 420km/h. Và đợt lốc xoáy này xảy ra trước kỳ trăng tròn khoảng 10 ngày (ngày 05/06/1955 trăng tròn). Australia cũng đã phải hứng chịu một trận lũ lụt lớn vào ngày 23/02/1955, khiến ít nhất 25 người thiệt mạng và nhiều ngôi nhà bị cuốn trôi.

Năm 1974

Ngày 28/12/1974, một ngày trước kỳ trăng tròn, một trận động đất mạnh 6,2 độ richter đã khiến thung lũng Hunza, vùng Hazara và Swat của Pakistan bị cô lập. Trận động đất này khiến ít nhất 5.300 người thiệt mạng và 17.000 người bị thương. Ngôi làng có tên Pattan đã gần như bị phá hủy hoàn toàn. Cuối tháng 01/1974, vùng Brisbane, Queensland, Australia cũng phải gánh chịu một trận lũ lụt lớn, khiến hàng chục người thiệt mạng, hàng ngàn ngôi nhà bị phá hủy, thiệt hại ước tính lên đến 200 triệu AUD (theo giá trị năm 1974). Năm 1974, nước Mỹ cũng phải chứng kiến một số lượng lốc xoáy kỷ lục với 148 cơn ở 13 bang, ngoài ra cả thành phố Ontario, Canada cũng bị ảnh hưởng. Đợt lốc xoáy khủng khiếp này được xếp hạng F5, kéo dài 18 giờ đồng hồ, khiến khoảng 330 người thiệt mạng, thiệt hại khoảng 3,5 tỉ USD (tính theo tỉ giá năm 2005).

Năm 1992

Giữa tháng 06/1992, từ ngày 14 đến ngày 18, vùng Colorado và Idaho của nước Mỹ đã gánh chịu tổng cộng 170 cơn lốc xoáy cực lớn cấp F5. Tuy con số thiệt mạng chỉ là 1 người nhưng thiệt hại về vật chất lên tới 242 triệu USD (theo tỉ giá năm 1992). Ngày 21-23/11/1992, lốc xoáy lại xảy ra ở khu vực phía Đông và Tây miền Trung nước Mỹ, khiến 26 người thiệt mạng và hơn 600 người bị thương, thiệt hại vật chất ước tính là khoảng 300 triệu USD. Ngày 13/04/1992, thành phố Chicago phải chịu cảnh lụt lội kỷ lục khi một trận lũ tràn qua. Ước tính trận lũ này mang theo khoảng 250 triệu gallon nước, tương đương khoảng 1 tỷ lít. Thiệt hại về vật chất ước đoán là khoảng 2 tỷ USD.

Cuối năm 2004

Chắc hẳn các bạn vẫn còn nhớ trận động đất mạnh 9,3 độ richter gây sóng thần kinh hoàng vào ngày 26/12/2004 ở vùng biển Ấn Độ Dương. Trận động đất này đã gây ra một chuỗi các đợt sóng thần chết người cao đến 30m tiến về các bờ biển ở Indonesia, Thái Lan, Sri Lanka, Ấn Độ… Theo thống kê, đã có gần 230.000 người ở 11 quốc gia bị thiệt mạng trong thảm họa này. Đây được xem là thảm họa thiên nhiên có số người thiệt mạng nhiều thứ 2 trong lịch sử và nó xảy ra 2 tuần trước thời điểm siêu mặt trăng năm 2005.

Vậy qua những sự kiện ở trên, liệu chúng ta có nên tin giả thuyết “siêu mặt trăng” gây thảm họa cho trái đất? Tuy nhiên, trước khi tìm câu trả lời, hãy cùng nghe qua một vài ý kiến của các nhà khoa học không ủng hộ giả thuyết này.

Pete Wheeler, chuyên gia ở Trung tâm thiên văn vô tuyến quốc tế, nghi ngờ về khả năng xảy ra sự kiện khí hậu nhiều biến động vào thời điểm siêu mặt trăng năm nay. Ông nói: “Thủy triều trên trái đất sẽ thấp hơn và cao hơn mức bình thường xung quanh thời điểm siêu mặt trăng, nhưng không có gì đáng chú ý”.

Nhà khoa học người Australia David Reneke chia sẻ quan điểm này, và cho rằng những nhà lý luận không chuyên luôn nhìn ra mối liên hệ giữa một thảm họa thiên nhiên với thời điểm nào đó, rồi đổ lỗi cho siêu mặt trăng. “Bạn có thể kết nối các mốc thời gian với gần như tất cả các thảm họa thiên nhiên hay bất kỳ thứ gì trên bầu trời, như sao chổi, hành tinh, mặt trời... Ngày xưa, một số người từng nói rằng, các mối liên kết của hành tinh đẩy trái đất ra xa. Nhưng điều này không xảy ra. Các nhà chiêm tinh đã cường điệu vấn đề này trong suốt thời gian dài”.

Tuy nhiên, đến nay Mặt trăng vẫn là một vệ tinh còn nhiều bí ẩn với con người. Những tín hiệu từ các cảm biến địa chất từng được các phi hành gia của tàu Apollo đặt trên Mặt trăng năm 1971 truyền về cho thấy, mặt trăng cũng chứa chất lỏng trong lõi như Trái đất. Các nhà khoa học ở Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) áp dựng các kỹ thuật địa chấn ngày nay để xem xét dữ liệu truyền về từ những cảm biến này trong thời kỳ huy hoàng của chương trình nghiên cứu không gian của Mỹ. Kết quả cho thấy, mặt trăng có lõi cứng, giàu sắt với bán kính gần 241 km, và một lõi ngoài chứa dung dịch giàu sắt. Điều này giúp mặt trăng tự sinh ra và duy trì từ trường rất mạnh, nguồn từ trường này sẽ mạnh hơn khi xảy ra hiện tượng “siêu mặt trăng”. Vì thế cũng rất khó để khẳng định rằng “siêu mặt trăng” không hề liên quan đến trái đất. Hãy chờ đến ngày 19/03, khi hiện tượng “siêu mặt trăng” đạt cực đại, xem hành tinh của chúng ta sẽ có những vấn đề gì?